Mình có dịp làm việc và tiếp xúc khá nhiều sinh viên mới ra trường, khi các bạn bắt đầu hành trình tìm việc, và thấy các bạn năng động hơn gen Y ngày xưa rất nhiều. Cách các em trình bày CV rất ấn tượng, xuất hiện trước nhà tuyển dụng rất tự tin và tiếng Anh của các em cũng trôi chảy hơn đa số những người cùng tuổi thời trước.

Nhiều em sinh viên ghi rõ trong CV hoặc khi gặp sẽ chủ động chia sẻ với người phỏng vấn rằng: 5 năm nữa em sẽ là Trưởng phòng Nhân Sự hoặc Giám Đốc Kinh doanh hay xa hơn là em là CEO trong 10 năm tới… Mình thật sự trân trọng hoài bão thấy của các em. Nếu được hỏi thêm: “Vậy em đang làm gì để hiện thực hóa mục tiêu này?” thì câu trả lời của các em rất khác nhau.

Một em sinh viên cho biết em đã đăng ký học thêm khóa Giám đốc Nhân Sự để sẵn sàng theo đuổi ước mơ tương lai. Có vẻ em đi rất đúng đường rồi. Mình hỏi em thêm: “Em muốn làm Trưởng phòng Nhân Sự ở một công ty như thế nào?”. Em lúng túng một lúc rồi trả lời là 1 nơi “như nơi chị đang làm việc”. Đáng lẽ có thể dừng ở đây nhưng mình vẫn muốn biết rõ hơn: “Vì sao em chọn công ty này mà không phải công ty khác?”, em đã cho một đáp án mà cũng đã nhận được rất nhiều lần :”Vì công ty chuyên nghiệp, có danh tiếng, bla bla…”.

Lần khác, mình gặp một em sinh viên chuyên ngành kỹ thuật, em viết rằng định hướng của em là trở thành CEO trong vòng 5 năm tới. Mình xác nhận để chắc chắn rằng em hiểu CEO là người đứng đầu, chịu trách nhiệm điều hành cả một tổ chức. Em cam đoan rằng mình hiểu chức danh đó nhưng khi mình câu kế tiếp về kế hoạch thực hiện thì em hồn nhiên: “Cứ giỏi chuyên môn thì sẽ lên làm quản lý, từ quản lý lên làm CEO.” Câu trả lời kết thúc trong chơi vơi… vì mình không nghĩ nó ngắn quá như thế!

Cũng cùng câu hỏi này dành cho một ứng viên khác mà ước mơ của em là trở thành trưởng phòng Marketing trong những năm sắp tới, một ứng viên cho biết em đã tìm hiểu về hoạt động Marketing của một số công ty và em thấy hầu hết các tập đoàn đa quốc gia đầu tư cho khoản này rất nhiều, và em chỉ ứng tuyển vào những nơi này. Em biết rõ rằng mình mạnh ở mảng truyền thông như thế nào, mình sẽ đi lên từ những cấp nhỏ và đi thị trường, mấy năm để học kinh nghiệm ở lĩnh vực gì, như thế nào…

Theo bạn, trong 3 người trên, ai sẽ về đích trước (nếu tính đích đến là những mục tiêu họ kể)?

Quay trở lại thời mình còn là sinh viên năm cuối. Học lực của mình luôn trong nhóm đừng đầu của lớp và của ngành học, nên luôn qua khỏi vòng sơ tuyển ở trường để vào vòng phỏng vấn học bổng du học. Ngoại ngữ lưu loát, điểm số tốt, nhưng mình chưa bao giờ lọt vào mắt của các vị giáo sư trong các đợt tuyển chọn. Điều khó hiểu hơn nữa, là những bạn cũng ngành, điểm thấp hơn mình kha khá, có người chỉ nằm trong danh sách dự bị nhưng lại ẵm trọn học bổng. Vậy, mấu chốt vấn đề nằm ở đâu?

Sau này suy ngẫm lại, mình nghĩ, có lẽ cách mà các vị giáo sư tuyển mộ sinh viên du học cũng như cách các công ty chọn lựa nhân tài cùng tham gia trong tổ chức. Có thể bạn giỏi, có thể bạn dám mơ lớn, nhưng bạn có thực sự nghiêm túc tìm kiếm đường đi để đạt được điều đó? Như mình ngày xưa chỉ thích đi du học như một cuộc dạo chơi, để ngắm nhìn thiên nhiên nơi ấy và trải nghiệm thử cuộc sống nước ngoài, mà chẳng thể hiện được giá trị thật sự mà mình muốn có sau thời gian du học là gì, và mình có kế hoạch gì để đạt được nó hay chưa.

Ước mơ của mỗi người được ví như những đám mây trên bầu trời. Và, bạn có biết ước mơ của bạn chính xác là đám mây nào giữa mênh mông biển mây mà ta đang thấy. Nếu bạn không biết “địa chỉ” chính xác của đám mây đó, thì dù bạn có tiền để thuê những nhà du hành giỏi nhất, trang bị tên lửa hay vệ tinh hiện đại nhất, bạn cũng sẽ chỉ tốn thời gian bay lòng vòng ngoài vũ trụ, rồi mất dần niềm tin và hi vọng mà thôi.

Ai cũng có quyền ước mơ, và không ai cấm bạn có những ước mơ lớn. Nhưng ước mơ càng lớn thì nội dung trong đó càng phải nhiều và chi tiết, đó là việc đầu tiên bạn cần làm để đạt được ước mơ của mình (nếu bạn thật sự muốn). Còn nếu bạn chỉ mơ cho vui như mình hồi sinh viên, bạn không cần quan tâm đến tiểu tiết làm gì cho mệt óc :).